113 tatuaży tribal: wzory i znaczenie

Tatuaże z motywami tribal są jednymi z najciekawszych i najczęściej wybieranych wzorów, posiadającymi bogatą historię i głębokie znaczenie, jednocześnie traktowanymi dziś często zbyt powierzchownie i lekceważąco.

Tatuowane współcześnie wzory, są tak naprawdę swoistą mieszanką kulturową, gdyż wywodzą się z kilku różniących się od siebie kultur, a symbole swym znaczeniem sięgają nawet czasów starożytnych. Nazwa tego typu wzorów pochodzi z języka angielskiego i oznacza „plemienny”. Sama tradycja tatuażu z wzorami, które dziś nazywamy tribal, wywodzi się głównie od plemion zamieszkujących wyspy Polinezji. Stamtąd też pochodzi słowo, którego używamy na określenie takiego sposobu ozdabiania ciała. Tatuaż lub tattoo, to zmienione polinezyjskie słowo „tatau”. Tego typu tatuaże były jednak wykonywane i w innych regionach świata, takich jak Nowa Zelandia (Maorysi), Borneo (Iban), Ameryka Północna (Indianie Haida, Irokezi, Huroni i wiele innych plemion), nawet starożytny Egipt i starożytna Brytania (Piktowie).

W czasach historycznych, ale również w czasach dzisiejszych, niemal u wszystkich tych plemion, tatuaże takie miały szczególne i bardzo indywidualne znaczenie. Konkretne wzory i znaki były (i nadal są!) wyłączną własnością niematerialną danej rodziny, czy klanu, mogły też być zaznaczeniem statusu społecznego, jednak nigdy nie były po prostu ozdobą, kaprysem i nigdy nie przedstawiały przypadkowych symboli. Odpowiednikiem tego w kulturze zachodniej są herby rodowe, odznaczenia wojskowe i inne honory, które może otrzymać człowiek za specjalne zasługi.

Tatuaże polinezyjskie, czyli wywodzące się z Hawajów i Samoa, są podzielone na te, przeznaczone wyłącznie dla mężczyzn i na te, przeznaczone tylko dla kobiet. Na wyspie Samoa, tatuaże damskie o nazwie malu, są dość subtelne i proste. Pe’a, czyli tatuaże męskie, to duże i dość skomplikowane wzory, umiejscawiane zwykle w dolnych częściach ciała, mające pełnić rolę kamuflażu lub ochrony przed dzikimi zwierzętami w wodzie i na lądzie. Popularne w naszej kulturze samoańskie symbole dla tatuaży, to krzyż Marquesan, wir oceaniczny i promienie słoneczne. Rdzenni mieszkańcy Hawajów pokrywali tatuażami swoje ciała niemal w całości. Dominującymi wzorami były motywy florystyczne, np. storczyki, jak również zwierzęce, takie jak żółwie morskie i rekiny. Nie rzadkim tatuażem był również Tiki – według hawajskich legend - pierwszy człowiek na Ziemi. Najczęściej tatuowanym wzorem jednak był gekon, który miał posiadać nadprzyrodzoną moc.

Współcześnie wykonywane tribale czerpią bardzo wiele inspiracji z moko – tradycyjnych tatuaży maoryskich. Moko wykonywano i wykonuje się najczęściej w obrębie głowy, głównie na twarzy, ponieważ głowę Maorysi uważają za świętą część ludzkiego ciała.

Tatuaże były i są dla Maorysów nie tylko formą sztuki na ciele, ale mają też wymiar praktyczny – symbolizują status społeczny, prestiż, rangę w społeczeństwie, opisują indywidualne osiągnięcia. Wzory takich tatuaży to duże i skomplikowane układy spirali i falistych pasów.

Cechą charakterystyczną dziś wykonywanych tribali, jest często wykończenie jedynie czarnym tuszem, chociaż zaczynają się już pojawiać elementy również w innych kolorach, głównie w czerwonym. Najbardziej typowe kształty to proste, opływowe, półkoliste wzory, będące graficznym przedstawieniem żywiołów (wiatru, ognia, wody), czasem zwierząt lub po prostu specjalnym projektem abstrakcyjnego kształtu. Coraz modniejsze jednak stają się tatuaże o prostej, geometrycznej kresce, bardziej niż inne przypominające tradycyjne tatuaże plemienne, jak również motywy zaczerpnięte z Mezoameryki – maski i symbole Majów i Azteków. Obecnie tribal zwykle ma wyrażać spokój, miłość, szczęście, harmonię i równowagę duchową, a niektóre, bardziej drapieżne wzory - siłę i męskość.